Bu “Sanatçılar için Mali yönetim: Temel Vergi ve Bütçeleme İpuçları” yazısı, 6.2 – Vergilendirme ve Mali Yönetim birimine karşılık gelmektedir. Bu içerik, proje eğitim müfredatının Modül 6: İşinizi Kurmak için Ülke Bazlı Düzenlemeler kısmının bir parçasıdır. Eğitim müfredatının tam yapısını buradan inceleyebilirsiniz. Alternatif olarak projeyle ilgili daha fazla bilgiye ana sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

DigiMark: Sanat Eğitimi Verenler için Dijital Pazarlama ve Yapay Zeka Araçları, AB tarafından finanse edilen bir projedir (2023-2-DE02-KA210-VET-000174983). Proje, L4Y Learning For Youth GmbH koordinatörlüğünde, ArtWN Luminous Tech Yazılım Teknoloji Danışmanlık San. Tic. Ltd. ve Manisa Soma Bilim ve Sanat Merkezi ortaklığında yürütülmektedir.

Güncel kalmak için bizi X ve Instagram sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz. Ayrıca YouTube kanalımıza da abone olabilirsiniz.

Öğrenme Hedefleri

Bu yazıyı okuduktan sonra şunları öğrenmiş olacaksınız:

• Türkiye’de sanatçılar için geçerli olan serbest meslek vergi yükümlülüklerini tanıyacak ve bu yükümlülüklerin kapsamını anlayacaksınız. Böylece vergi beyannameleri, stopaj, KDV gibi kavramlara dair temel bilgi sahibi olacaksınız.
• Gelir ve giderlerin doğru ve düzenli kayıt altına alınmasının önemini kavrayacak; bu sayede hem yasal yükümlülüklere uyum sağlayacak hem de finansal durumunuzu net biçimde takip edebileceksiniz.
• Sanatçılara özel olarak sunulan vergi indirimleri ve istisnalarının nasıl kullanılacağını öğrenecek, aynı zamanda hangi giderlerin vergi matrahından düşülebileceğini ve hangi koşullarda bu haklardan yararlanılacağını kavrayacaksınız.
• Finansal yönetimde temel olan basit ve etkili planlama ile bütçeleme yöntemlerini öğrenerek, kendi gelir ve giderlerinizi düzenli olarak takip edebilecek, böylece mali disiplin oluşturabileceksiniz.
• Sanatçılar için tipik olan düzensiz ve dönemsel gelirlerle başa çıkma stratejilerini öğrenerek, acil durum fonu oluşturma ve tasarruf yapma gibi uzun vadeli finansal sürdürülebilirlik becerilerini geliştirebileceksiniz. Böylelikle, finansal açıdan daha sağlam adımlar atabilirsiniz.

Giriş: Sanatçılar için Mali Yönetim

Serbest Meslek Erbabı Olarak Sanatçılar

Türkiye’de yetkililer, sanatçıları Gelir Vergisi Kanunu kapsamında çoğunlukla serbest meslek erbabı olarak kabul eder. Dolayısıyla, sanatçılar bir işverene bağlı olmadıkları için mali sorumluluklarını kendileri üstlenir. Buna bağlı olarak, vergi, muhasebe ve bütçeleme gibi yükümlülükleri bireysel olarak yönetmeleri gerekir. (Sanat Hukuku Enstitüsü, 2023). Özellikle kariyerinin başındaki genç sanatçılar, bu yükümlülükleri yerine getirecek bilgi ve becerilere sahip olmaz . Oysa bu konulardaki eksiklikler, ilerleyen dönemde ciddi mali sorunlara yol açma ihtimaline sahiptir.

Finansal Okuryazarlığın Önemi

Sanatın dijitalleşmesi ve çevrimiçi platformların yaygınlaşması, sanatçılar için yeni gelir fırsatları yaratmıştır. Ancak bu durum aynı zamanda daha karmaşık bir vergi ve muhasebe süreci getirmektedir (Vergimerkezi, 2025). Sanatçılar, temel finansal okuryazarlıkla gelir-gider takibini yapar ve istisnaları kullanır. Ayrıca geleceğe yönelik bütçe planları oluşturarak mali sürdürülebilirlik sağlar. (Paraşüt, 2024)

Sürdürülebilir Bir Kariyer İçin

Sanat kariyerinin sürdürülebilirliği, yalnızca üretim sürecine değil, mali yönetimde disiplinli bir yaklaşım benimsemeye de bağlıdır. Bu nedenle, sanatçılar vergi yükümlülüklerini zamanında yerine getirir ve düzenli kayıt tutarak güvence sağlar. Böylece, bütçelerini planlayarak mali durumu güçlendirir ve yaratıcılıklarına daha çok odaklanabilirler. (Guildhouse, 2023)

Vergi Yükümlülükleri: Türkiye’de Sanatçılar için Mali Yönetim

Kim Sanatçı Sayılır ve Statü Nedir?

Türkiye’de vergi idaresi, Gelir Vergisi Kanunu uyarınca sanatçıları değerlendirir. Özetle, mesleki bilgi ve yaratıcılığıyla kendi nam ve hesabına çalışan sanatçıları serbest meslek erbabı olarak sınıflandırır. (Sanat Hukuku Enstitüsü, 2023). Bu statü, sanatçılara vergi açısından belirli haklar (örneğin telif istisnası) sağlar. Aynı zamanda muhasebe, beyanname verme ve vergi ödeme gibi kişisel sorumluluklar da yükler. (Vergi Merkezi, 2025)

Telif Gelirlerinden Vergi İstisnası: GVK 18

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamındaki eserlerden elde edilen gelirler, GVK’nın 18. maddesine göre belirli bir tutara kadar gelir vergisinden muaftır. Ayrıca, 2025 yılı için bu sınır yaklaşık 4.300.000 TL’dir (Ek Dergi, 2023; Vergi Merkezi, 2025).
Böylelikle, bu istisnadan yararlanabilmek için:

• Gelirin, GVK 18’de tanımlanan telif kazançları kapsamında olması,
• Eserin Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü tarafından tescillenmiş olması,
• Vergi dairesine vergiden istisna yazısı ile başvuru yapılması gerekmektedir (Parasut, 2024).

İstisna sınırının aşılması durumunda, gelirin tamamı gelir vergisine tabi olur ve beyanname verme yükümlülüğü doğar. Bu nedenle, dikkatli olmak gerekir. (Vergi Merkezi, 2025).

Serbest Meslek Kazancı Olarak Değerlendirilen Gelirler

Konser, sergi, performans, sipariş işleri veya dijital satışlar gibi telif kapsamı dışındaki faaliyetlerden elde edilen kazançlar serbest meslek kazancı olarak değerlendirilir (Denet, 2023). Aynı zamanda bu durumda:

• %20 oranında KDV uygulanır.
• %20 oranında stopaj (tevkifat) yapılır.
• Sanatçı kendi adına e‑Serbest Meslek Makbuzu (e‑SMM) düzenlemek zorundadır.
• Gelir ve giderler Defter‑Beyan Sistemi (DBS) üzerinden takip edilmelidir.
• Mart ayında yıllık gelir vergisi beyannamesi, ayrıca KDV ve stopaj bildirimleri (aylık veya üç aylık) verilmelidir (ISMMMO, 2025; Vergi Merkezi, 2025).

Vergi Oranları ve Kesintiler

Hazine ve Maliye Bakanlığı her yıl gelir vergisi dilimlerini günceller. Buna göre, Gelir İdaresi Başkanlığı 2025 yılı için ilk 158.000 TL’ye kadar olan gelirleri %15 oranında; daha yüksek gelirleri ise artan oranlarla %40’a kadar vergilendirir (Mustafa Turgut, 2025). Diğer bir nokta, telif gelirlerinde uygulanan %17 stopaj, beyanname verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Dolayısıyla, eğer gelir GVK 18 kapsamındaki istisna sınırını aşarsa, sanatçının yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekir. (Turmob, 2025)

Neden Bu Bilgiler Önemlidir?

Sanatçılar vergi yükümlülüklerini doğru şekilde yerine getirmezse, devlet cezai yaptırımlar uygular. Bu durum, sanatçının mali kayıplar yaşamasına neden olur. Bu nedenle sanatçılar, istatistik ve mevzuat bilgilerine hakim muhasebecilerle çalışmalı ve süreci profesyonelce yürütmelidir. (Paraşüt, 2024)

Etkili Kayıt Tutma Uygulamaları

Sanatçılar için Mali Yönetim: Gelir ve Giderlerin Belgelenmesi

Sanatçılar, elde ettikleri tüm gelirleri (telif, satış, komisyon, konser veya performans ücretleri) ve yaptıkları tüm harcamaları (malzeme, stüdyo kirası, ulaşım, tanıtım, eğitim vb.) titizlikle belgelemek zorundadır. Özellikle, bu belgeler arasında e‑Serbest Meslek Makbuzları (e‑SMM), fatura ve gider makbuzları yer alır. (Vergi Merkezi, 2025). Bununla birlikte, düzenli belge kaydı yalnızca vergi yükümlülüklerini yerine getirmek için değildir. Aynı zamanda giderlerin vergiden düşen masraf olarak tanınması için de kritiktir. (Denet, 2023)

Sanatçılar için Mali Yönetim: Defter‑Beyan Sistemi (DBS) Kullanımı

Serbest meslek erbabı sanatçılar, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Defter‑Beyan Sistemi (DBS) üzerinden tüm gelir ve gider kayıtlarını elektronik ortamda tutmakla yükümlüdür (Gelir İdaresi Başkanlığı [GİB], 2024). DBS sayesinde makbuz düzenleme, gelir‑gider kaydı ve beyannamelerin hazırlanması kolaylaşır; bu da sanatçının mali süreçlerini daha şeffaf ve izlenebilir hale getirir.

Sanatçılar için Mali Yönetim: İstisna Sahipleri İçin de Düzenli Kayıt

GVK 18 kapsamındaki telif istisnasından yararlanan sanatçılar bile gelir ve giderlerini düzenli tutmalıdır. Bu kayıtlar, özellikle Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınan eser tescil belgeleri ve vergi dairesinden alınan istisna yazıları gibi resmi belgelerle desteklenmelidir (Parasut, 2024). Sanatçılar, olası bir denetimde veya istisna belgesini yenilerken gerekli tüm kanıtları hazır bulundurur.

Neden Önemlidir?

Sanatçılar, düzenli kayıtları yalnızca vergi denetimlerinde kanıt göstermek için tutmaz. Aynı zamanda sanatçının mali durumunu analiz etmesi ve gelecek projeleri için doğru bütçeleme yapması açısından da büyük önem taşır (ISMMMO, 2025). Buna bağlı olarak, sağlıklı bir kayıt sistemi sanatçılara daha bilinçli finansal kararlar alma imkânı tanır.

Vergi İndirimi ve Müsamaha Uygulamaları

Sanatçılar için Mali Yönetim: Sanatsal Faaliyetlere İlişkin Giderler

Sanatçılar, üretim süreçlerinde ortaya çıkan doğrudan iş giderlerini gelir vergisi matrahından düşme hakkına sahiptir. Bu bağlamda:

• Malzeme ve sarfiyat giderleri: Boya, tuval, fırça, yazılım lisansları, bilgisayar ve diğer elektronik ekipmanlar (PwC, 2025).
• Çalışma alanı giderleri: Stüdyo veya atölye kiraları ve evde ofis olarak kullanılan alanın oranlanmış giderleri (örneğin kira, elektrik, su gibi faturaların %50’ye kadar kısmı) (Ek Dergi, 2023).

Sanatçılar için Mali Yönetim: İşe Bağlı Seyahat ve Temsil Giderleri

Sanatçılar, iş amaçlı seyahat, konaklama, fuar ve sergi katılım masraflarını da gider olarak gösterebilir. Bunun için, bu giderlerin iş faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olduğunu kanıtlayan belgeler (bilet, konaklama faturası vb.) saklanmalıdır.
(Vergi Merkezi, 2025)

Eğitim ve Mesleki Gelişim Giderleri

Sanatçılar, mesleki gelişim için yaptıkları akademik eğitim, kurs, atölye veya seminer harcamalarını da vergiden düşebilir. Çünkü, bu tür harcamalar sanatçının mesleki yeterliliğini artıran giderler olarak kabul görür. (PwC, 2025)

Kişisel İndirimler

Sanatçılar ayrıca özel sağlık harcamaları, bireysel sigorta primleri ve eğitim giderlerini belirli oranlarda gelir vergisi matrahından indirebilir. Buna göre, bu indirimler Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili hükümlerine dayanır ve bunun için belge ile desteklenmesi şarttır. (Ek Dergi, 2023)

Sanatçılar için Mali Yönetim: Finansal Planlama ve Bütçeleme Önerileri

Düzensiz Gelirlerle Baş Etme

Sanatçılar genellikle dönemsel veya proje bazlı kazanç elde ettikleri için gelirleri düzensiz olabilir. Bu nedenle, ilk adım olarak aylık temel giderleri (kira, faturalar, gıda, sigorta vb.) belirleyen bir bütçe oluşturulmalı ve gelir ne zaman gelirse gelsin bu bütçe çerçevesinde harcama yapılmalıdır (Bonsai, 2023). Böylece gelir dalgalanmaları karşısında mali disiplin sağlanır.

Acil Durum Fonu Oluşturma

Sanatçılar ayrıca, vergi ödemelerinin artması, projelerin iptali veya üretim gecikmeleri gibi öngörülemeyen durumlarla karşılaşabilir. Buna göre, bu tür belirsizliklerin ciddi mali sorunlara yol açma ihtimali vardır. Bunun için, acil durum fonu oluşturmak güvenli bir mali tampon sağlar. Uzmanlar ayrıca, bu fonun en az 3–6 aylık temel giderleri karşılayacak düzeyde olmasını önermektedir. (PwC, 2025).

Farklı Banka Hesapları Kullanma

Bunun için, finansal yönetimde şeffaflığı artırmak adına işletme hesabı, vergi fonu hesabı ve kişisel tasarruf hesabı gibi ayrı banka hesaplarının kullanılması önerilir. Bu sayede, vergiler için ayrılması gereken tutarların harcanması engellenir ve kişisel harcamalar ile iş harcamalarının karışması önlenir. (GYST‑Ink, 2023)

Kısa ve Uzun Vadeli Hedefler Belirleme

Finansal planlamanın etkin olabilmesi için hedefler net olmalıdır.

• Kısa vadeli hedefler: Yeni ekipman alımı, bir sergiye katılım, kısa süreli eğitim programları.
• Uzun vadeli hedefler: Kendi stüdyosunu kurmak, düzenli bir emeklilik birikimi oluşturmak veya uluslararası projelere yatırım yapmak (Lee, 2023).

Böylece bu hedeflerin zaman planı ve bütçeyle desteklenmesi, sanatçıların finansal kaynaklarını daha stratejik yönetmelerini sağlar.

Sanatçılar için Mali Yönetim: Örnek Vakalar ve Başarılı Sanatçılar

Vaka 1: Telif Gelirinde İstisna Uygulaması

Bir ressam, eser satışlarından elde ettiği gelirlerin büyük kısmının Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında telif kazancı olduğunu belirlemiş ve GVK 18 kapsamında vergiden istisna uygulamış. Başlangıçta yıllık beyanname vermemiş olsa da, eserlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü tarafından tescil edilmesini sağlamış ve bu sayede vergi dairesinden “vergiden istisna yazısı” alarak süreci resmileştirmiştir. Bu durum, sanatçının vergisel yükümlülüklerini azaltmasına ve telif gelirlerinden doğan kazancın daha büyük kısmını üretime aktarmasına olanak sağlamıştır (Parasut, 2024; Ek Dergi, 2023).

Vaka 2: Serbest Meslek Gelirinde Finansal Disiplin

Bir müzisyen ise konser, performans ve özel derslerden elde ettiği gelirlerini serbest meslek kazancı olarak kaydetmiş ve %20 oranında stopaj kesintisi sonrası gelir-gider takibini düzenli olarak yapmaya başlamıştır. Müzisyen, Defter‑Beyan Sistemi (DBS) üzerinden tüm giderlerini (seyahat, ekipman alımı, prova stüdyosu kiraları) kaydederek vergi matrahını düşürmüş ve böylece yatırım yapabilecek finansal alan yaratmıştır. Bu uygulama sayesinde, sanatçı yalnızca vergisel avantaj sağlamakla kalmamış, aynı zamanda gelir fazlasını yeni ekipman alımı ve pazarlama faaliyetlerine yönlendirerek kariyerinde ilerleme kaydetmiştir (Vergi Merkezi, 2025; Özbek CPA, 2024).

Sonuç ve Eylem Çağrısı

Türkiye’de sanatçılar için mali sorumlulukları anlamak ve yönetmek, özellikle kariyerin başında olanlar için karmaşık ve göz korkutucu görünebilir. Ancak bu süreç, doğru bilgiye ulaşarak, düzenli kayıt tutma alışkanlığı kazanarak ve yasal istisna ile indirimleri bilinçli kullanarak yönetilebilir (Vergi Merkezi, 2025; ISMMMO, 2025).

Finansal yönetim yalnızca vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesiyle sınırlı değildir; aynı zamanda uzun vadeli bir sanat kariyerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli bir beceridir. Telif istisnalarının kullanılması, serbest meslek kazançlarının düzenli beyanı, giderlerin belgelenerek matrahtan düşülmesi ve acil durum fonu oluşturulması gibi yöntemler, sanatçıların finansal güvenliğini artırır (PwC, 2025).

Bu yazıda aktarılan öneriler, yalnızca mali bir yükümlülüğü yerine getirmek için değil, sanatçıların üretim süreçlerine daha fazla kaynak ayırabilmeleri ve yaratıcılıklarını destekleyen bir mali düzen kurmaları için bir rehber niteliğindedir. Bugünden başlayarak:

• Gelir ve giderlerinizi kayıt altına alın,
• Vergi yükümlülüklerinizi planlayın,
• Acil durum fonu oluşturmaya başlayın ve
• Kısa ve uzun vadeli finansal hedefler belirleyin.

Bu adımları atarak yalnızca yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmiş olmaz. Aynı zamanda sanat kariyerinizi daha sağlam ve sürdürülebilir bir zemine oturtmuş olursunuz (Lee, 2023).

Kaynakça

• Mustafa Turgut. (2025). Sanatçılar için vergi muafiyeti sorunsalı ve GVK 18.
• PwC. (2025). Turkey: Individual – Deductions.
• Guildhouse. (2023). Tax for artists toolkit.
• Paraşüt. (2024). Sanatçıların vergi yükü artacak.
• Sanat Hukuku Enstitüsü. (2023). Sanatçıların vergilendirilmesi.
• Denet. (2023). Serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesi.
• Ek Dergi. (2023). Türkiye’de sanatçıların mali sorumlulukları ve vergilendirilmesi.
• ISMMMO. (2025). Gelir Vergisi Stopaj Oranları (GVK. Md. 94).
• Mustafa Turgut. (2025). 2025 gelir vergisi tarifesi.
• Turmob. (2025). Serbest meslek kazancı mükellefleri için vergi rehberi.
• Vergi Merkezi. (2025). Sanatçılar için telif geliri, vergi muafiyeti, serbest meslek statüsü.
• Ek Dergi. (2023). Sanatçılar için vergi indirimleri ve muafiyetler.
• PwC. (2025). Turkey – Corporate and Individual Tax Summaries.
• Bonsai. (2023). Freelance artist taxes and budgeting tips.
• GYST‑Ink. (2023). Financial management tools for independent artists.
• Lee, D. (2023). Budgeting for artists: Building sustainable creative careers.
• Özbek CPA. (2024). Serbest meslek kazançlarında vergi planlaması.